اگرچه شاعران فراواني در عرصه شعر آييني طبع آزمايي ميكنند اما اين نكته بسيار حائز اهميت است كه شعر عاشورايي فكر جوان ميخواهد.
ادبيات آييني ما در يك نگاه كلي به چند حوزه صورتبندي ميشود، از مهمترين اين تقسيمها ميتوان به ادبيات عاشورايي اشاره كرد. اما خود اين واقعه و حماسه نيز داراي زواياي متعددي است كه بنا به رويكرد شاعران به چند بخش قابل تقسيم است.
نخست؛ آن گروه از شعرها (و نه شاعرها) هستند كه به واقعه كربلا و دو روز عاشورا و تاسوعا ميپردازند و به طور مستقيم به مظلوميت، شجاعت و آزادگي امام حسين (ع) اشاره دارند. دوم؛ آن گروه از شعرها كه نذر همرهان امام گرانقدر شده و در باب آنها سرايشهايي شدهاند؛ سوم؛ آن گروه از شعرها هستند كه به طور عمومي از واقعه عاشورا روايت ميكنند و تاثيرات آن را تا امروز بيان ميدارند.
به طور كلي اين سه بخش فضاي شعر عاشورايي معاصر را شكل دادهاند. اما صورتبندي ديگر، به شاعران اختصاص دارد. به بيان ديگر، شاعران با توجه به نظام زيباشناختي ادب فارسي به دو گروه كلي در اين حوزه تقسيم ميشوند، نخست گروهي از شاعران جوان و پيشكسوت هستند كه كماكان بر ساختار زيباشناسي سنتي وفادار مانده و آثارشان را در همان قالب و زبان ميسرايند. اغلب شعرهاي اين گروه تفاوت چنداني در مضمونپردازي و استعارات و مجاز با ساختار كلاسيك و سنتي شعر فارسي ندارد و گاهي همپاي آثار بزرگان شعر فارسي است، اما در خوشبينانهترين وضعيت؛ شعرهايي است كه بهترين نوع آن در سدههاي گذشته تكرار شده است.
اما گروه دوم آن گروه از شاعرانند كه جوان ميانديشند، حال يا سن جوان دارند يا فكر جوان. اين گروه از شاعران بيش از هر پير وفاداري، واقعه و ياران وفادار امام را در سر لوحه كار خود قرار دادهاند اما در اين فضا تمام تلاششان اين است كه تفكر جوان در شعر عاشورايي دميده شود.
شعر آييني امروز فكر جوان ميخواهد. فكري كه در عين وفاداري به مضمون و موضوع، بتواند واكاوي درست و دقيقي از موضوع در ذهن داشته و در حوزه واژگان با ظرافت طبع كلماتي را در چينش قرار دهد كه براي مخاطب تداعي واقعه را داشته باشد. اين نوع نگاه نگاهي است كه امروز شعر آييني ما به آن نيازمند است. اگرچه شاعران ميخواهند ارادت خود را به اهل بيت نشان دهند اما اين ارادت هم بايد ساختار درست و مناسبي داشته باشد.
اگر ما بخواهيم سدههاي بعد نام ما را به نيكي در عرصه ادبيات آييني ببرند نميتوانيم به هر طبعآزمايي و ذوق ادبي در اين عرصه نام "ادب آييني" بگذاريم. آيين "ادب آييني" رسمي است كه نوجويي و دقت نظر ميخواهد. كنش شاعر، نبايد كنشي منفعل در عرصه مجاز و استعارات باشد. تشبيهات تكراري باعث دلآزردگي مخاطب ميشود.
نظرات شما عزیزان: